روش ساخت از بالا به پایین یا تاپدان (Top-Down Construction) یکی از روشهای نوین و کارآمد در اجرای گودبرداری و احداث سازههای زیرزمینی است که بهویژه در مناطق شهری و در پروژههایی که محدودیت زمان، فضا و پایداری وجود دارد، کاربرد گسترده دارد.
مفهوم کلی
در روش تاپدان، بر خلاف روشهای متداول که ابتدا کل گودبرداری انجام شده و سپس سازه زیرزمینی ساخته میشود، ابتدا سقف طبقه همکف یا سقفهای میانی ساخته میشوند و سپس عملیات خاکبرداری بهصورت مرحلهای از زیر همین سقفها ادامه پیدا میکند.
به عبارت دیگر، سازه و گودبرداری همزمان پیش میروند.
مراحل اجرا
اجرای شمعها یا دیوار دیافراگمی:
ابتدا پیرامون محدوده پروژه، شمعهای بتنی یا دیوار دیافراگمی برای مهار جانبی خاک اجرا میشوند.
اجرای ستونهای موقت یا دائمی:
ستونهای بتنی یا فلزی تا تراز فونداسیون اجرا میشوند تا بار سقفها را منتقل کنند.
اجرای سقف همکف (سقف اول):
سقف همکف بهصورت کامل اجرا میشود و به شمعها و ستونها متصل میگردد. این سقف همانند یک مهار افقی عمل کرده و پایداری دیوارهای گود را تأمین میکند.
حفاری زیر سقف:
پس از تکمیل سقف، خاک زیر آن بهصورت مرحلهای برداشت میشود و همزمان سقف طبقات زیرین اجرا میگردد.
تکرار مراحل:
این روند تا رسیدن به تراز کف فونداسیون ادامه پیدا میکند. در نهایت فونداسیون اجرا میشود و ستونها و سیستم باربر تکمیل میگردد.
